Nguồn gốc của nước mắm đến từ đâu và có từ bao giờ mà tại thời điểm này thì nước mắm là một gia vị không thể thiếu trong mỗi bữa ăn của người Việt nam ta. Lịch sử hình thành và phát triển của nước mắm như thế nào là điều không ít người thắc mắc. Để tìm hiểu nguồn gốc của nước mắm chúng ta chỉ có thể phỏng đoán một cách bao quát nhất.
Nguồn gốc của nước mắm đã có từ rất lâu, đã trở thành gia vị chuyên dùng trong nhiều món ăn ở các nước phương Đông nói riêng và các nước trên thế giới nói chung. Nhưng nói đến nguồn gốc thì chắc hẳn không phải ai cũng có thể biết, và qua bài viết này chúng tôi sẽ giúp bạn có hiểu biết hơn về loại gia vị tuyệt vời này.
Mục lục
Nguồn gốc của nước mắm
Ở Việt Nam, nhắc người ta cứ lầm tưởng rằng nước mắm là do người Pháp du nhập vào nước ta. Nhưng trên thực tế nước mắm không phải do người Pháp du nhập vào, dù cho những năm 20 của thế kỷ XX có tài liệu nói rằng nước mắm do một người Pháp biên soạn.
Quy trình sản xuất nước mắm từ thời xưa
Theo lịch sử cho biết kỹ thuật sản xuất nước mắm đã được người La Mã sử dụng cách đây 2.000 năm và nước mắm có liên quan đến garum (một dạng tinh chất từ cá) của người La Mã. Trong tiếng Anh, nước mắm gọi là fishpickle. Ngày nay người ta thường dùng cá trống để làm garum, nhưng không được lên men.
Nước mắm tại Việt Nam
– Ở Việt Nam, nước mắm là biểu tượng rất riêng của văn hóa ẩm thực và không thể thiếu hương vị truyền thống này trong mâm cơm gia đình. Dù chế biến bất cứ món ăn từ chiên xào, kho hay chấm, từ món ăn dân dã đến món ăn sang trọng đều phải sử dụng nước mắm để tăng thêm hương vị của món ăn. Nước mắm được sản xuất hàng trăm năm nay, xuất xứ và lưu truyền từ các thế hệ gia đình tại các hộ gia đình ven biển tạo nên các thương hiệu nước mắm Phú Quốc, Bình Thuận, Nha Trang, Hải Phòng…
Những mẻ cá cơm phơi để sản xuất nước mắm
Nguyên liệu để sản xuất mắm tại Việt Nam thông thường là cá cơm. Tùy theo từng vùng, có nguồn gốc của nước mắm khác nhau, công nghệ làm nước mắm được thực hiện theo các cách khác nhau để sản xuất nước mắm.
Có hai phương pháp cổ truyền chủ yếu là: phương pháp đánh khuấy, được sử dụng nhiều ở các tỉnh miền Bắc, đặc điểm của phương pháp này là cho muối nhiều lần, thêm nước lã, kết hợp với đánh khuấy và tiếp nhiệt tự nhiên bằng cách phơi nắng cho đến khi chượp chín.
Phương pháp thứ hai thì phổ biển ở các tỉnh miền Trung và Nam thì dùng phương pháp gài nén với đặc điểm là cho muối 1 lần ngay từ đầu, gài nén và tiếp nhiệt tự nhiên và kéo rút đảo nước bổi cho đến khi chượp chín. Do đặc điểm chế biến khác nhau nên chất lượng nước mắm tạo thành cũng khác nhau, nhìn chung thì nước mắm sản xuất theo phương pháp gài nén có hương vị thơm ngon hơn phương pháp đánh khuấy. Điều này có thể do chượp gài nén thì quá trình lên men tạo hương bởi vi sinh vật tốt hơn.
Nhà thùng sản xuất nước mắm
Mắm nhĩ hay còn gọi là mắm nhỉ là loại nước mắm có độ đạm cao, vị ngọt nhẹ, màu vàng rơm đến vàng nhạt, mùi đặc trưng. Những giọt nước mắm nhĩ cốt cá cơm này thường rất ngon, nó có được do trọng lượng riêng lớn và là hệ quả của độ đạm cao lắng xuống đáy thùng chứa và rỉ ra ngoài theo quy luật thẩm thấu của chất lỏng. Càng lấy nhiều nước mắm nhỉ thì độ đạm trong thùng càng thấp, nên các nhà sản xuất chỉ dùng một ít để dùng hay làm quà tặng, số còn lại thông thường được đổ trở lại vào thùng chứa trước khi pha chế nước mắm thành phẩm thấp đạm hơn.
Thành phần hóa học của nước mắm
Trong nước mắm tìm được nhiều loại axit amin như lysin, treomin, valin, metionin, tritophan… có các vitamin B1, B2, B12, PP; các hợp chất vô cơ như NaCl, P, K, Ca, Mg, S. Chúng được tạo thành do sự thủy phân cá hay các loài thủy hải sản khác ướp muối lâu ngày, được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực quốc gia Đông Nam Á.
Chén nước mắm ớt cho bữa cơm thêm đậm đà
Ngoài việc sử dụng làm gia vị, nước mắm còn được dùng làm nước chấm cho các món ăn như thịt, cá, rau quả… Ngoài ra, nước mắm còn là nguồn Protein quan trọng cần thiết cho cơ thể, nước mắm có thể bảo quản hàng chục năm. Một số loại nước mắm chỉ có cá và muối, một số khác có thể thêm enzym, hoa quả hoặc gia vị thông thường.
Như vậy chúng ta cũng đã tham khảo và biết được phần nào về nguồn gốc của nước mắm. Để từ đó chúng ta có thể tự hào, giữ gìn và phát huy hương vị truyền thống và đặc trưng này trong ẩm thực Việt Nam.
>>> Tìm hiểu về:
- Nguồn gốc của Nam Ngư
- Nước mắm Nam Ngư – thương hiệu đang dẫn đầu thị trường hiện nay
- Tiêu chí lựa chọn nước mắm ngon là gì?
>>> Nguồn tham khảo: https://mamnamngu.com/nguon-goc-nuoc-mam-trong-am-thuc-viet-nam-va-the-gioi.html
